Podsumowanie roku 2021

W tekście niniejszym Roberd Ponury podsumowuje wyniki swoich badań, rozgrywek oraz peregrynacji literackich. Podsumowanie zeszłoroczne można przeczytać tutaj.

W roku 2021 rozegrałem 97 sesji. Niewiele brakowało do wyrównania rekordu sprzed roku. Setki nie przebiłem w zasadzie na własne życzenie, nie przyjmując zaproszenia Wolfganga do uczestnictwa w kampanii w piątej edycji D&D. Parę razy nie mogłem zagrać, parokrotnie wystawili mnie gracze – życie.

Jako gracz wystąpiłem 30 razy (jeśli nie pomyliłem się w obliczeniach). Grałem wyłącznie u Wolfganga w kolejnych sezonach jego autorskiej kampanii Magiczny Miecz, gdzie wcieliłem się w kilka postaci. Dobry wojak Maurycjusz doszedł do siódmego poziomu i przeszedł na emeryturę (w ramach grania korespondencyjnego wbił poziom ósmy), Oberon Dikosi dobił do piątego (niestety, zginął w przypadkowej walce, spalony zionięciem czarnego smoka – bywa i tak), podobnie jak Glimi Ghogloh, czyli po polsku Gimli Głogowczyk (ten ciągle żyje).

Poprowadziłem 67 razy. Z wyjątkiem 2 sesji w T&T (nie przekonałem się do tego systemu i nieprędko dam mu kolejną szansę) grałem wyłącznie w OD&D, posiłkując się Chainmail oraz Dungeon! Megarry'ego, w oparciu o które stworzyłem dwa autorskie warianty systemu walki (wykorzystujące 2d6). Chyba wyszło to całkiem nieźle, a przynamniej większość graczy chwaliła zaproponowane rozwiązania. 

Coraz częściej wykorzystuję elementy ze starych gier planszowych. Przez jakiś czas na tapecie był Magiczny Miecz Sfery (pomysł podebrałem Wolfgangowi), PC eksplorowali plansze z Outdoor Survival, Vampyre, Goblin. Do własnego systemu urojeń włączyłem też klasyczne moduły dedekowe, The Isle of Dread Cooka i Moldvaya oraz The Keep on the Borderlands Gygaxa. Zrezygnowałem z rysowania planów podziemi. Szkoda czasu, tyle jest gotowców, a nowe można wygenerować jednym kliknięciem.

Wszystkie kluczowe elementy rozgrywki (tzn. walkę, eksplorację, zarządzanie zasobami, mechanikę podróży) do bólu uprościłem i zminimalizowałem buchalterię. Być może cierpi na tym legendarny "realizm", ale sama gra mocno zyskuje na płynności, nie zatracając jednocześnie swojego przygodowego charakteru. W dalszym ciągu jest to świat otwarty, rządzący się własnymi prawami, gdzie "dzieje się dzieją", a gracze mają wolną rękę. Choć nie ukrywam, że domyślnym i pożądanym trybem zabawy jest eksploracja dziczy i podziemi, oraz wchodzenie w interakcje ze światem, polegające przede wszystkim na machaniu mieczem i zbieraniu hełmów zabitych orków. Żeby była pełna jasność – zasady nadal są i działają, wydarzenia losowe mieszają szyki graczom, przykładowo załamanie pogody uziemia PC na 2 dni, przez co nie udaje się dowieźć ciała poległego towarzysza do opactwa na czas – opat nie może już wskrzesić poległego.

Myślę, że z biegiem lat stałem się bardziej wybaczającym sędzią. Co prawda trup ściele się gęsto, ale są wskrzeszenia i nawet życzenia. Sporo postaci wróciło zza grobu, niektóre nawet po 5 latach. Hej, to w końcu D&D! Wszystkie te rzeczy są w najstarszych książeczkach, więc nie widzę powodu, by z nich nie korzystać, bezmyślnie kultywując jakieś cierpiętnictwo. Nie oznacza to bynajmniej, że nie można zginąć na amen. Owszem można i liczba postaci w settingu nieubłaganie maleje. Ale niebawem szykuje się wielki comeback, co poniektórzy będą zachwyceni.

Aż 73 z 97 sesji odbyło się online (75%), co stanowi najlepszy dowód na to, że przekonałem się do tego modelu rozgrywki. Discord i Roll20 sprawdzają się na ogół dobrze, zwłaszcza po wymianie komputera wiele problemów technicznych ustąpiło. Nie wyobrażam sobie grania online bez arkusza kalkulacyjnego, natomiast nigdy nie gram z kamerkami, które uważam za całkowicie zbędne.

Łącznie zagrałem z 12 osobami. Udział niektórych był epizodyczny, z większością jednak gram regularnie. Przykro mi to pisać, ale rok 2021 przyniósł ostateczny Total Party Kill – tym razem nie chodzi niestety o bohaterów, ale o samych graczy. Jeszcze kilka lat temu prowadziłem trzy niezależne drużyny po 4-6 osób (były nawet 4 kobiety, co godne podkreślenia). Gdzie się podziały tamte prywatki? Obecnie zostało mi 2 stałych graczy, z którymi udało mi się zagrać wspólnie tylko kilka razy. Zdecydowana większość sesji to spotkania 1-na-1. Dlaczego tak się stało – znowu życie, część osób założyła rodziny, wyjechała z miasta, zajęła się innymi tematami. Kontakt uległ ograniczeniu lub w ogóle się urwał. Kilku graczy, zdaje się, było już zmęczonych konwencją sword & sorcery, kilku innych się obraziło i pogrywa w inne rzeczy na własną rękę. Niech im tam będzie na zdrowie.

Kapitulieren? Niemals! Póki jeszcze ktokolwiek chce ze mną grać, będę prowadził i rozwijał fantastyczne światy. Szczerze przyznam, że zmęczyło mnie już zabieganie o względy graczy i ustalanie terminów tak, żeby wszystkim pasowało. A potem i tak ktoś w ostatniej chwili odwoła, tłumacząc się pogrzebem wujka. W ten sposób zagrałbym pewnie kilka razy. Teraz w centrum znajduje się kampania, czyli mój świat, a nie gracz-primadonna. Stąd dość ryzykowny zabieg: zerwanie nitki łączącej gracza z postacią i przejmowanie dowództwa nad całą drużyną przez kolejnych graczy – ktoś tam zawsze się znajdzie do pogrania. Chodzi przecież o "wspólne śnienie", a że mechanika jest banalna, nie tracimy zbyt wiele czasu na technikalia. Nawet w niecałe 3 godziny jesteśmy w stanie zmapować kawał mapy i zejść kilka razy pod ziemię. 

Prowadziłem w sumie cztery kampanie. Dokończyliśmy Stowarzyszenie Umarłych Awanturników, które doczekało się wielu rozgałęzień. Rycerze Ziem Jałowych (wskrzeszeńcy) to bezpośrednia kontynuacja Pustkowia Piktów, które, mówiąc nieskromnie, parę lat temu zawojowało blogosferę; sequel rozgrywany jest w trybie modułowym, gdzie co 5 sesji następuje zmiana otoczenia (to kolejny eksperyment). Magiczny Świat (znowu wskrzeszeńcy) był kontynuacją Starego Świata, ale też zazębiał się z Pustkowiem Piktów. Wreszcie kilka sesji poświęciłem na kontynuację przygód Lorda Gurczena, który to cykl spina wszystkie wątki. Tak naprawdę to wszystko jedna i ta sama kampania, czy raczej pełnoprawny świat, setting. W tym roku naprawdę sporo czasu poświęciłem uporządkowaniu materiału naprodukowanego od lutego 2016. Pozbierałem do kupy wszystkie kampanie, obejmujące łącznie 260 sesji i masę solowych epizodów. Efektem prac jest kalendarz i wielka mapa, które może tu kiedyś opublikuję. Na razie ukazały się 2 teksty o tzw. Gurczenlandzie. W dalszym ciągu jest masa białych plam.

Blog podupadł. Głęboko nad tym ubolewam. Powstało tylko 22 wpisów. W 2020 było ich 50, a więc ponad dwa razy więcej. Blisko 2 wpisy na miesiąc to wciąż nie jest zły wynik, ale mam świadomość, że mógłbym pisać więcej. Zniechęca mnie niewielka liczba wyświetleń, mało komentarzy i fakt, że ustalenia z najcenniejszych, moim zdaniem, tekstów (czyli tych źródłoznawczych) nie przebijają się do masowego obiegu i nie wypierają pokutujących tam bzdur. Pewnie wychodzę z błędnego, idealistycznego założenia, że prawda obroni się sama, zamiast promować samego siebie w mediach społecznościowych i nagrywać filmiki, ale nie mam na to ani czasu, ani ochoty. Nie chce mi się specjalnie angażować w fandomie i pewnie takie są efekty. Miało być na blogu więcej recenzji i źródłoznawstwa, a skończyło się na raportach i sprawozdaniach, choć głównie w postaci zbiorczych wpisów, podsumowujących kilka odcinków (3-5). Starałem się też zawsze zamieszczać uwagi techniczne, mapki i tabelki, czyli słynne Okiem Sędziego. W tym roku opublikuję na pewno przynajmniej część starych raportów.

Pod koniec roku wróciłem do regularnego czytania fantastyki. Przeczytałem po angielsku wszystkie opowiadania Roberta E. Howarda o Conanie (z wyjątkiem Godziny Smoka, ale niebawem nadrobię). Ciekawostka: jako purysta i psychofan czytałem ze skanów czasopisma "Weird Tales", w którym ukazywały się oryginalne opowiadania. Dodatkowo skompletowałem wreszcie cykl "Niepublikowane Opowieści" i dwa tomy przeczytałem. Nie rozumiem, jak to się stało, że znakomity The Broken Sword Poula Andersona poznałem dopiero teraz (też po angielsku, pierwsze wydanie). Ta książka spokojnie może konkurować z Tolkienem. Wciągnąłem opowiadania Henry'ego Kuttnera o Elaku z Atlantydy i księciu Raynorze. Przebrnąłem z trudem przez Zwiastun Burzy Moorcocka (ostatni tom cyklu o Elryku z Melniboné) i Ucznia czarnoksiężnika (pierwsze dwa tomy cyklu "Przygody Harolda Shea") de Campa i Pratta. W ostatnich dniach roku ukończyłem cykl opowiadań Clarka Ashtona Smitha, rozgrywających się w prehistorycznej Hyperborei (znowu po angielsku i znowu "Weird Tales").

Przynajmniej o części z tego wypadałoby napisać więcej na blogu. Obiecałem sobie więcej czytać, głównie klasyków, najlepiej w oryginale. Chciałbym przypomnieć sobie najstarsze opowiadania Leibera o Fafrydzie i Szarym Kocurze oraz Moorcocka o Elryku, a także chcę sprawdzić pierwsze wydanie Trzy serca i trzy lwy Andersona z 1953 roku. Ogromną spuściznę literacką zostawił po sobie CAS; być może zabiorę się za cykl Zothique i/lub Averoigne. Na liście czeka Jack Vance (trzy nowele science fantasy, ponoć bardzo w klimacie OD&D). Z nowszych rzeczy kupiłem sobie trylogię Tada Williamsa Pamięć, smutek i cierń – podobno lepsze od Tolkiena. Nie omieszkam podzielić się spostrzeżeniami. Jak celnie napisał Adam: 

Za wcześnie mówić o śmierci blogów, póki ostatni rycerz stoi na polu bitwy, a spod ostrza jego brzeszczota i spod iskier klawiatury ukazują się kolejne raporty. Nie żegnaj się jeszcze więc, żołnierzu, bo choć kres zdawać się może bliski, póki gracz wstawiony do sesji zasiada, a czytelnik chciwie czyta tekst, są jeszcze posty do napisania. Naszykuj więc laptopa, wymyśl artykuły, by gdy nastanie Ragnarblog - czas końca blogów, być gotowym i zapisać Ostatni Tekst.