Buffalo Castle – gra paragrafowa w oparach absurdu

Broszura Buffalo Castle to prawdopodobnie najstarsza gra paragrafowa fantasy (u nas ten typ rozgrywki znany jest jako fantasolo). Opublikowana w 1976 roku, o ładnych kilka lat poprzedza słynną serię Fighting Fantasy. Przygoda wykorzystuje zasady Tunnels & Trolls. Korzystałem z 10. wydania (druku) z kwietnia 1980, które zawiera wskazówki, jak dostosować poziom trudności do nowej edycji gry (chodzi o 5E, która ukazała się w 1979). Autorem jest zmarły niedawno Rick Loomis (†2019), postać ogromnie zasłużona dla RPG, założyciel Flying Buffalo i wydawca T&T.

Tytułowy Zamek Bawołów przeznaczony jest dla postaci wojownika na początku kariery (pierwszy poziom). Nie można zaciągać najemników, więc gracz zdany jest na własne siły. Wykorzystałem zasady z pierwszej edycji T&T (wydanej po polsku przez k6 trolli), ale niekiedy posiłkowałem się również czwartą.

W ciągu trzech wieczorów zrobiłem ok. 15 podejść. Tylko dwa razy udało mi się ujść cało. Poziom trudności jest niesłychanie wysoki, a jazda bez trzymanki zaczyna się od samego początku. Otóż mamy trzy wejścia. Pierwsze – rzut obronny albo wpadasz do dziury. Drugie – spotykasz dość mocnego trolla, jeśli nie uda się go ominąć (rzut obronny) ani przekonać (rzut), musisz walczyć (i najpewniej ginąć). Trzecie – zostajesz teleportowany w losowe miejsce, np. do komnaty, gdzie atakuje cię ośmiornica i musisz walczyć, co rundę dochodzi kolejna macka. Tak jest właściwie przez cały czas.

W lochu poukrywano sporo ciekawych postaci i miejsc, niekiedy bardzo absurdalnych i humorystycznych, jak chociażby wielką halę, gdzie pasie się stado bawołów, które mogą stratować naszego śmiałka, albo 4000 policjantów, którzy aresztują nas za włamanie i trafimy do więzienia na 20 lat (możliwe jednak, że wypuszczą nas na Boże Narodzenie). Łyk z fontanny podniesie lub zmniejszy losową cechę, a miecz wsadzony w ścianę stanie się magiczny albo popsuje. Roi się tu od pułapek, które czyhają na nieostrożnego eksploratora. Niektóre urwą parę cennych punktów kondycji (w T&T są one równoznaczne z HP), inne od razu zabiją nieszczęśnika. Z drugiej strony, w nasze ręce może wpaść różdżka, która zabije każdego przeciwnika albo potężny magiczny miecz, za pomocą którego wygramy chyba każdą walkę (nie wiem, bo nie udało mi się go znaleźć). Można śmiało powiedzieć, że Zamek Bawołów nie bierze jeńców. 

Zapisałem los szóstki postaci:

• zagryziony przez szczury (potwór wędrowny)
• zmiażdżony przez ścianę (pułapka)
• zakłuty przez mordercze pszczoły (potwór wędrowny)
• zamieniony w kamień przez meduzę
• zabity przez trolla (na samym początku)
• wydostał się z zamku, wyniósł 20 sztuk złota (bajońska suma) i magiczną różdżkę

Pozostali zginęli głównie w beznadziejnych walkach z ośmiornicą, wędrującym ogrem lub strażniczym trollem. Trochę mnie to zmęczyło i odpuściłem, zwłaszcza że już coraz lepiej poznawałem zamek i unikałem niektórych dróg. Zresztą sam autor zachęca, by po kilku podejściach puścić książeczkę w obieg. Gdy przejrzałem całość, okazało się, że kilku ciekawych miejsc jednak nie odkryłem, co chyba dobrze świadczy o stopniu złożoności niewielkiego modułu.

Grunt to pojąć, że T&T zasadniczo różni się od D&D. W grze Arnesona i Gygaxa podstawą przetrwania wojownika jest uzbrojenie ochronne, a zaczepne nie gra żadnej roli (wszystkie bronie zadają 1d6 obrażeń). Tutaj odwrotnie – możemy biegać z gołą klatą, za to ważne jest, żeby na atak rzucić jak największa liczbę kostek, stąd dwuręczny miecz lub topór jest wysoce wskazany, najlepiej wysmarowany trucizną (kosztuje grosze, a podwaja kostki na 3 tury). Wojownik w kolczudze ze zwykłym mieczem w garści nie ma większych szans. Zbroja przyjmuje kilka ciosów i rozpada się (prawdopodobnie, bo nie jest to dla mnie całkiem jasne), jej stosowanie zaczyna mieć więcej sensu, gdy przyjmiemy zasady z 4E. Być może mógłbym zwiększyć swoje szanse na przetrwanie, wpadając w szał bojowy, ale nie chciało mi się wgryzać w tę skomplikowaną procedurę.

Ponadto T&T w dużo większym stopniu kładzie nacisk na cechy (atrybuty) postaci. Kluczowe są Kondycja (równoznaczna z żywotnością postaci) i Szczęście (od niego zależą rzuty obronne), ale Siła też jest ważna (tylko z wysoką ST uniesiemy wspomnianą broń dwuręczną). Jeśli wylosowaliśmy kiepskie współczynniki, to jesteśmy na przegranej pozycji już na samym początku. Podobnie jest z pieniędzmi. Jeśli stać nas najwyżej na zestaw wędrowca i sztylet, to równie dobrze możemy wylosować postać od nowa.

Pamiętam, że gdy czytałem T&T po raz pierwszy, uderzyło mnie, jak bardzo mało jest tam zasad rządzących eksploracją tuneli. Tymczasem Buffalo Castle zawiera kilka przepisów, które z powodzeniem można wykorzystać w normalnej rozgrywce (nie tylko w T&T). Wykonanie rzutu obronnego umożliwia wycofanie się z walki. Na końcu książeczki znajdziemy tabelę potworów wędrownych (2d6): 11 klasycznych stworów (ork, ogr, troll, olbrzym, pająk, szczur, wąż itp.) z podaną wartością punktów i opisem specjalnych zdolności (przypomnę, że w 1. edycji T&T próżno szukać jakiegokolwiek bestiariusza). Mamy tu parę konkretniej opisanych pułapek (miażdżące ściany, zapadnia, spadające głazy, strzały, wahadło), szansę na wykrycie sekretnego przejścia (1/6) i wygrzebanie się z zapadni. Ta ostatnia jest ciekawa:

To climb up, add your dexterity and luck, and roll two dice (doubles add and roll over). If the total is over 30, you climbed out [s. 28, § 28D]

Identyczna zasada pojawia się przy próbie negocjacji z trollem: tu sumujemy charyzmę i szczęście, a poziom trudności wynosi 36. I choć T&T zawiera akurat tabelę reakcji, jest to miła odmiana. Przepis można rozszerzyć na inne sytuacje.

Podobno przygody solo nie są najlepszym sposobem na rozpoczęcie przygody z T&T, właśnie z uwagi na poziom trudności i wysoką śmiertelność. Być może jest to prawda, ale ja bawiłem się całkiem nieźle. Mogę z czystym sumieniem polecić Buffalo Castle. Na razie nie sięgnąłem po inne solowe przygody, ale za to wskrzesiłem moją kampanię T&T, o czym napiszę innym razem.